एचकेनेपाल डट कम संवाददाता-
काठमाडौ, ६ साउन । नेपाली भाषासेवी पाकिस्तानकी प्रा.डा.ताहिरा निगत नैयरको ६६ वर्षको उमेरमा शुक्रवार साँझ पाकिस्तानमा निधन भएको छ। मुटुको शल्यक्रिया भैरहेका बेला कराँचीको नेशनल मेडिकल सेन्टरमा उनको निधन भएको हो।
२०६६ सालमा नेपालमा सम्पन्न प्रथम अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली भाषासाहित्य सम्मेलनमा उनले पाकिस्तानी साहित्यकारको प्रतिनिधित्व गरेकी थिइन्।
एक दशकभन्दा बढी समयसम्म नेपालमा बसी रत्नराज्यलक्ष्मी क्याम्पस र विश्वभाषा क्याम्पसमा उर्दू भाषासाहित्यको प्राध्यापनमा महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्याउने प्रा.ताहिरा नेपाली भाषासाहित्यकी अनन्य प्रेमी पनि थिइन्।
प्रा.ताहिराले नेपाली भाषासाहित्यबाट उर्दू भाषासाहित्यमा र उर्दू भाषासाहित्यबाट नेपाली भाषासाहित्यमा अनुवादको कार्यमा दक्षता हासिल गरेकी थिइन्। उर्दू भाषासाहित्य र नेपाली भाषासाहित्यकी राजदूतका रूपमा चिनिने ताहिराको त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा उर्दू भाषासाहित्यको प्राध्यापनका सन्दर्भमा समेत महत्त्वपूर्ण योगदान रहेको थियो। त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा उर्दू शिक्षण समितिको अध्यक्षको भूमिका समेत निर्वाह गरिसकेकी उनको सो विश्वविद्यालयमा उर्दू भाषाका पाठ्यक्रम निर्माणमा पनि महत्त्वपूर्ण भूमिका थियो।
नइ प्रकाशन सदस्यसचिव नरेन्द्रराज प्रसाईका अनुसार डा.ताहिरा नइ देरुख अन्तर्राष्ट्रिय पुरस्कार, रुद्रराज पुरस्कार, नेपाल पाकिस्तान मित्रता पुरस्कार, देवकोटा शताब्दी सम्मानद्वारा सम्मानित भएकी थिइन्। तीनलाख रुपियाँ राशिको नइ देरुख अन्तर्राष्ट्रिय पुरस्कार पाउने डा. ताहिरा प्रथम व्यक्तित्व थिइन्। त्यसपछि सो पुरस्कार वेलायतको लण्डन विश्वविद्यालयका प्रा.डा.माइकल हट र अमेरिकाको कोलम्बिया विश्वविद्यालयका प्रा.डा. थियोडोर रेकार्डीले प्राप्त गरेका थिए।
डा.ताहिराले लामो समय कराची विश्वविद्यालयमा प्राध्यापन गरेकी थिइन्। उर्दू साहित्यमा विद्यावारिधि गरेकी उनले भारतीय विविध प्राज्ञिक विषयको अध्ययन गर्नुका साथै पर्सियन भाषा, अरबिक भाषा, सिन्धी भाषा र हिन्दी भाषामा समेत विशेषज्ञता हासिल गरिन्। साहित्यलाई आफ्नो जीवनको महत्त्वपूर्ण कर्मक्षेत्रका रूपमा मानेर उनले यसैमा जीवन समर्पण गर्ने प्रण गरेकी थिइन्।
प्रा.ताहिराले रुद्रराज पाँडेद्वारा लिखित ‘रूपमति’ उपन्यास, वी.पी.कोइरालाद्वारा लिखित ‘तीनघुम्ती’ उपन्यास, कनकमणि दीक्षितद्वारा लिखित बालउपन्यास ‘धुमधामको घुमघाम’ र बालकृष्ण सम, लेखनाथ पौड्याल, केदारमान व्यथित, माधव घिमिरे, चाँदनी शाह, छिन्नलता, कालीप्रसाद रिजालका कविताहरू लगायत कैयन नेपाली रचनाहरूलाई उर्दू भाषामा अनुवाद गरेकी थिइन्।
त्यसैगरी उर्दू सायरी ‘में पाकिस्तानी क्वामियत का इजहार’ र ‘नेपाल मे उर्दू’ नामका उर्दू भाषामा प्रकाशित उनका कृतिहरू चर्चित छन्। उनले सिद्धिकी सलिकद्वारा उर्दू भाषामा लेखिएको ‘प्रेसर कुकर’ उपन्यासको नेपाली भाषामा अनुवाद गरी प्रकाशन गर्नुभएको थियो। उनले उर्दू भाषाका कथाहरू पनि नेपाली भाषामा अनुवाद गरेकी थिइन्। उनका कृतिहरू नेपाल राजकीय प्रज्ञाप्रतिष्ठानबाट पनि प्रकाशित भएका छन्। उनले ‘नैयर नदिमद्वारा सृजित इन्कार कैसे मुमकिन था’को सम्पादन गरेकी थिइन् भने छिन्नलताका गीतहरूको अनुवाद गरेर ‘सोजे ए दिल’ नामको कति प्रकाशन गरेकी थिइन्।
हामीसंगै रहनको लागिः फेसबुक | ट्विटर | गुगल प्लस
